Sz. An-ski

Dybuk (eBook, ePUB)

• Format: ePub

Produktbeschreibung

Sz. An-ski

Wlasc. Szlojme Zajnwl Rapoport.
Pisarz jezyka rosyjskiego i jidysz, etnograf, aktywista polityczny.
Urodzil sie w Czasnikach w ubogiej rodzinie. Jeszcze kiedy byl dzieckiem jego rodzice przeprowadzili sie do Witebska, gdzie Szlojme uczyl sie w chederze i bejt midraszu.
Dosc wczesnie opuscil dom rodzinny i rozpoczal prace nauczyciela. Potem zajmowal sie introligatorstwem, przez pewien czas pracowal tez w fabryce. Pod wplywem obserwacji codziennego zycia, oraz zywego zainteresowania ówczesna rosyjska literatura, przejal i przekazywal idee rewolucyjne. Byl takze zwolennikiem hasali - zydowskiego oswiecenia. Odwiedzal miasta i miasteczka srodkowej i poludniowej Rosji, gdzie zyl wsród chlopów, górników i robotników. Przez dluzszy czas korespondowal z rosyjskim pisarzem Glebem Uspenskim, który zachecil go do przyjazdu do Petersburga. Tam An-ski zblizyl sie do kregu narodników (rosyjscy socjalisci utopijni, przeciwnicy caratu, zniesc chcieli za pomoca rewolucji agrarnej) i drukowal artykuly oraz opowiadania w ich pismie "Russkoje bogactwo".
Pod koniec 1892 roku opuscil Rosje, podrózowal przez Niemcy i Szwajcarie, az dotarl do Paryza, gdzie zatrzymal sie na kilkanascie lat. W roku 1894 otrzymal posade sekretarza slynnego rosyjskiego mysliciela i jednego z twórców ideologii narodnickiej: Piotra Lawrowa.
Przez caly pobyt we Francji poglebial swoja wiedze z zakresu rosyjskiej kultury ludowej, czego efektem byly jego liczne opublikowane w tym czasie artykuly i teksty literackie. Docieraly do niego takze sygnaly zmian, jakie zachodzily w swiecie kultury zydowskiej. Pod ich wplywem zaczal powracac do zagadnien zwiazanych z zydowska tradycja, a takze do jezyka jidysz, w którym zostal wychowany. Na poczatku XX wieku stworzyl pierwsze wiersze i teksty w jidysz m.in. wlasna wersje anonimowej piesni rewolucyjnej Di szwue (Przysiega), która wkrótce zostala wybrana na hymn zydowskiej partii lewicowej Bund. W 1905 roku powrócil do Rosji, gdzie kontynuowal swoje studia nad zydowskim folklorem. Warszawski historyk i ksiegarz Jankew Szacki pisal o jego zainteresowaniach: "An-ski traktowal twórczosc ludowa nie jako zagadnienie akademickie, czy prace naukowa, tylko misje narodowa. Podobnie jak Meszulach w Dybuku stal sie on "ludowym Meszulachem".
Jego pasja miala jednak wymierne efekty. An-ski z energia zaangazowal sie bowiem w tworzenie zydowskiego zwiazku etnograficznego w Petersburgu. Zebral w tym czasie wokól siebie grupe mlodych etnografów-entuzjastów, z którymi wspólnie stworzyl plan antropologicznych badan terenowych na obszarze Wolynia i Podola. Grupa ekspedycyjna wyruszyla 1 lipca 1912 roku. Odwiedzala miasta i miasteczka zamieszkiwane przez tamtejszych Zydów, dokumentowala wszelkie wiadomosci na temat obyczajów oraz zbierala przyklady twórczosci ludowej. Czlonkom wyprawy udalo sie zgromadzic ogromna kolekcje wierszy, piosenek, melodii, fotografii i rozmaitych dokumentów, które przywiezli ze soba do Petersburga.
Wybuch wojny uniemozliwil kontynuowanie badan terenowych, An-ski zaangazowal sie wiec w tym czasie w organizacje komitetów pomocy zolnierzom walczacym na froncie, oraz ludnosci zydowskiej doswiadczajacej pogromów na Galicji. W 1918 roku przebywal w Wilnie, gdzie pomagal zalozyc wilenskie Zydowskie Towarzystwo Historyczno-Etnograficzne, do którego w miedzywojniu trafila potem czesc zbiorów z jego folkowej kolekcji. Nastepnie udal sie do Warszawy, gdzie na zamówienie prasy zydowskiej pisal artykuly o najbardziej palacych problemach dnia codziennego. Przez ten czas stal sie tez jedna z wazniejszych figur zycia kulturalnego Dzielnicy Pólnocnej. Na krótko przed smiercia, z wrodzona sobie energia zaangazowal sie w tworzenie kolejnego towarzystwa etnologicznego - tym razem w Warszawie. Choroba nie pozwala mu jednak dokonczyc swego dziela, An-ski umiera bowiem 8 maja 1920 roku. Niedokonczona zostaje takze pisana przez niego w tym czasie sztuka Dzien i noc, do której zakonczenia zobowiazal w testamencie innego slynnego w tym czasie w Warszawie zydowskiego literata - Altera Kacyzne.

Ur.

1863 w Czasnikach na Bialorusi

Zm.

8 listopada 1920 w Otwocku

Najwazniejsze dziela:

Di Szwue (1892, Przysiega, piesn, wybrana na hymn lewicowej partii Bund); Dybuk. Na pograniczu dwóch swiatów (1914, dramat)

---

Dieser Download kann aus rechtlichen Gründen nur mit Rechnungsadresse in A, B, BG, CY, CZ, D, DK, EW, E, FIN, F, GR, H, IRL, I, LT, L, LR, M, NL, PL, P, R, S, SLO, SK ausgeliefert werden.

Produktdetails

• Verlag: Booklassic
• Seitenzahl: 34
• Erscheinungstermin: 5. August 2016
• Polnisch
• ISBN-13: 6610000001415
• Artikelnr.: 59935243